به گزارش مشرق، نشریه «فارین پالیسی» روز سهشنبه در گزارشی اختصاصی با بیان اینکه به جزئیات توافق روسیه و آمریکا برای آتشبس در بخشی از سوریه دست یافته، مدعی شد هدف از این توافق دور نگه داشتن ایران و حزبالله لبنان از بلندیهای جولان است.
روسیه و آمریکا هفته گذشته اعلام کردند برای ایجاد منطقه بدون درگیری در جنوب سوریه به توافق رسیدهاند. این توافق که جزئیات دقیق آن منتشر نشده، از روز یکشنبه اجرایی شده است.
در بخشی از گزارش فارین پالیسی آمده است: «هدف از این توافق، پاسخ به درخواستهای اسرائیل و اردن است که خواهان ممانعت از نزدیکی نیروهای ایرانی و نواب آنها از جمله حزبالله، به بلندیهای جولان که تحت اشغال اسرائیل قرار دارد یا مرزهای اردن، است.»
نویسنده گزارش با چندین کارشناس نظامی و سیاسی مصاحبه کرده و اغلب آنها تأکید کردهاند که نمیتوان به این توافق خوشبین بود، چراکه ایران تضمینی برای پایبندی به آتشبس در این منطقه نداده و یکی از طرفهای توافق نیست.
با این وجود، همه کارشناسان هم به این توافق دید منفی ندارند. «اندرو تبلر» عضو موسسه سیاست خاور نزدیک واشنگتن میگوید آرامش نسبی منطقه جنوب غرب سوریه از یکسو و نفوذ واشنگتن بر نیروهای معارض آموزشدیده توسط آمریکا، این منطقه را به محلی مناسب برای ایجاد زمینه همکاری میان ایالات متحده و روسیه بدل کرده است.
تبلر با بیان اینکه چنین همکاریای، در صورت موفقیت، میتواند به دیگر بخشهای کشور هم تسری یابد، میگوید: «فکر میکنم به یک بار امتحان کردنش میارزد. اگر قرار باشد چیزی را بیازماییم، این منطقه محل مناسبی است.»
این توافق با عنوان «تفاهمنامه اصول تنشزدایی در جنوب سوریه»، از روز یکشنبه اجرایی شده و بین دولت سوریه و معارضین مسلح آتشبس قرار کرده است.
بر اساس این توافق نیروهایی که «اصالت غیرسوری» دارند، از ورود به منطقه بین «قنیطره» و «سویدا» منع شدهاند. فارین پالیسی نوشته است که این بند شامل نیروهای ایرانی و حزبالله میشود. نیروهای القاعده و داعش هم حضور محدودی در این منطقه دارند.
«فرد هوف» مشاور ویژه سابق دولت آمریکا و عضو کنونی شورای آتلانتیک، میگوید: «ممکن است هدف اصلی این [توافق آتشبس] دادن اطمینان به اسرائیلیها باشد که این عناصر در نزدیکی بلندیهای جولان عملیات نخواهند کرد.»
این توافق نیروهای ارتش و معارضین را در مواضع فعلیشان تثبیت میکند، امری که به نوشته فارین پالیسی برخی منابع دیپلماتیک آن را موجب ایجاد تقسیمبندی و تجزیه دائمی جنوب سوریه میدانند.
دسترسی کامل نیروهای امدادی به منطقه و ایجاد شرایط بازگشت پناهندگان سوری از جنوب سوریه از دیگر بندهای این توافق است.
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه این هفته اعلام کرد که قرار است در اردن یک مرکز مشترک روسی-آمریکایی با هدف نظارت بر حسن اجرای آتشبس ایجاد شود.
اما «هیتر نوئرت» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه هنوز چنین چیزی نهایی نشده، گفت «آقای لاوروف دوست دارد زیاد حرف بزند.»
مقامات پنتاگون به فارین پالیسی گفتهاند که آنها هم هنوز از جزئیات این توافق اطلاع چندانی ندارند. یک مقام نظامی به این نشریه گفته احتمالا این هفته اطلاعات بیشتری در مورد توافق مشخص میشود.